Uitvaarten en Grafstenen in Corona tijden

Hoe gaan uitvaarten en grafmonumenten nu in zijn werk?

De wereld staat op zijn kop door Corona. U mag geen handen meer schudden, moet op minimaal 1,5 meter afstand blijven van anderen, het advies is om zoveel mogelijk thuis te blijven. En als er al mensen langs komen mogen dat er niet meer dan 3 zijn. Iedereen wordt met deze regels en beperkingen geconfronteerd. Als heeft de ene bedrijfstak daar meer last van dan de andere.

Grafkunstmonumenten en grafstenen

Ook Memorabel grafmonumenten nam de vereiste maatregelen om geïnteresseerden zo veilig en gastvrij mogelijk te kunnen ontvangen. De corona maatregelen worden opgevolgd en een plexiglasscherm boven de bespreektafel biedt extra bescherming.  Het ontwerpen van grafkunstmonumenten gaat zij het iets aangepast gewoon door.

Uitvaarten

De situatie rondom uitvaarten is wel drastisch gewijzigd. Uitvaartverzorgers moeten speciale regels en richtlijnen voor de uitvaartbranche in acht nemen? De vraag is of het nu nog wel mogelijk is om nog een mooie bijzondere uitvaart te organiseren?

Langdurige tradities beklijven en zijn lastig om vanaf te wijken. En begraven en cremeren behoort tot de meest belangrijke tradities waar ieder van ons in het leven mee te maken krijgt.  Je wil voor je geliefde dierbare een gepast en sfeervol afscheid.

Aangepaste regels voor de uitvaartbranche

Op 23 maart besloot de regering dat bijeenkomsten uit maximaal drie personen mochten bestaan. Het was een van de belangrijkste richtlijnen in het pakket maatregelen om het coronavirus in te dammen.  Maar een uitvaart waar slechts 3 personen bij mogen zijn zou te onmenselijk zijn en waarschijnlijk grote weerstand oproepen, vandaag dat voor de uitvaartsector een ander aantal geldt. 

Maximaal 30 nabestaanden

De maatregel voor uitvaarten werd een maximum aantal van dertig nabestaanden toegestaan werd. Ook bij uitvaarten, begrafenissen en crematies moet 1,5 meter afstand gehouden worden, mogen geen handen geschud worden. De uitvaart is daarmee een letterlijk een afstandelijke bedoening geworden. Ook het vertrouwde kopje koffie na afloop is voorlopig in de ban gedaan.

Hoe noodzakelijk de regels ook zijn, in de praktijk levert het soms onwerkbare situaties op:  de uitvaartverzorger moet nabestaanden die samen in één auto naar het uitvaartcentrum gekomen zijn, daar vervolgens minimaal 1,5 meter uit elkaar zetten….

Buiten maar wachten

Vanwege de gevaren van Corona probeert een uitvaartverzorger de uitvaart nu vooral via de telefoon te organiseren en af te spreken. Ook wanneer het lichaam van de dode thuis opgehaald wordt mogen er maximaal 3 mensen aanwezig zijn. En zij moeten een afstand van minimaal 1,5 meter bewaren. In de praktijk zal de uitvaartverzorger iedereen verzoeken naar buiten te gaan eer hij de woning kan betreden.  Zij worden meestal verzocht om buiten of in hun auto te wachten tot het lichaam naar het uitvaartcentrum is gebracht.

Verdriet en niet mogen troosten

Dat is misschien nog wel het aller moeilijkste aan de nieuwe situatie: iemand die je dierbaar is verdriet zien hebben en deze niet mogen troosten. Geen arm om iemand heen kunnen slaan, geen hand mogen leggen op iemands schouder. Al die kleine intieme gebaren van liefde en troost om het verdriet om verlies wat te verzachten. Het mag nu helaas allemaal niet. Voor zowel nabestaanden als uitvaartverzorgers voelt het koud, tegennatuurlijk en soms hartverscheurend om afstand te moeten bewaren. Eigenlijk is het niet te doen.

Teleurgesteld

De meeste nabestaanden zijn teleurgesteld hoe afstandelijk een uitvaart nu vaak is. Zo compleet anders dan gebruikelijk. Het beantwoordt niet aan onze verwachtingen.

Ook het niet kunnen bieden van een kopje koffie na afloop voelt koud en onvriendelijk. Zelfs het bijstaan van de nabestaande door de uitvaartverzorger kan nu niet in persoon. Dat gebeurt meestal via de telefoon en soms via skype of facetime. We zijn niet gewend om troost via deze onpersoonlijke kanalen te krijgen. Laten we eerlijk zijn: telefoon, social media, het haalt het toch niet bij echt persoonlijk contact.

Op een afstand meekijken

Slecht 30 mensen die de uitvaart mogen bijwonen zijn vaak de naaste familie. Voor de overige nabestaanden en familieleden is nu in de praktijk geen plaats. Ondanks alle begrip voor de coronamaatregelen is dat heel pijnlijk en teleurstellend. Waar moet je met je verdriet en rouw heen op zo’n moment?

Natuurlijk zijn er Skype en Zoom die het mogelijk maken om mensen van een afstand mee te laten kijken. Ook via video’s op Youtube kunnen nabestaanden de uitvaart bekijken. Meestal bieden uitvaartcentra dit gratis aan.

Bijzondere uitvaart

Hoewel de mogelijkheden beperkt zijn, is het toch nog steeds mogelijk om een bijzondere persoonlijke uitvaart te organiseren. Dat vraagt om creativiteit en vindingrijkheid van een ervaren uitvaartverzorger om binnen de beperkte mogelijkheden toch iets moois te organiseren.

Dunnetjes over doen?

Als de corona crisis voorbij is zullen nieuwe herdenkingen georganiseerd worden. De uitvaart kan dan dunnetjes over gedaan worden, en iedereen die nu er niet bij kan zijn is dan weer van harte welkom. Uitvaartcentra willen daar straks vast wel aan meewerken. Hopelijk doen uitvaartverzekeringen daar dan niet moeilijk over. Een herdenking later blijft wel iets anders dan het persoonlijke afscheid op een begrafenis en crematie . Op dit moment is nog onbekend wanneer de regels versoepeld zullen worden.

Drive thru

Kortom als u tot de binnenste kring van de nabestaanden hoort kunt u nog steeds de uitvaart bijwonen. U moet dan wel 1,5 meter afstand houden en geen handen schudden. Een nieuwe manier om meer mensen in staat te stellen afscheid te nemen is een drive-thru afscheid. Nabestaanden rijden langzaam langs de kiste en nemen vanuit hun autostoel afscheid. Een ongebruikelijke manier van afscheid nemen, maar het zijn ook ongebruikelijke tijden.

Jeroen Stok

Dit artikel werd geschreven door Jeroen Stok, kunstenaar van RVS (INOX) dierenbeelden en kunstwerken die ook persoonlijke grafkunstmonumenten in opdracht maakt. 

Memorabel Afscheidsmonumenten – Jeroen Stok

Moezelstraat 72

8226LB Lelystad

06-49 351 338